Balkanlarda Osmanlı Öncesi Türk İzleri

Sempozyuma yeni fikir ve yorum getiren özgün araştırma mahsulü olması beklentisi göz önüne alınarak bildirimizin ana tezini, Türklerin Balkanlarda Slavlar kadar eski bir yerli halk olduklarını dile getirmek oluşturacaktır.
Karadeniz ve Adriyatik arasında yer alan Balkan yarımadası Erken Bizans devrinde Milletlerin Büyük Göç hareketlerinin sahnesi olmuş, M.S beşinci, altıncı, yedinci yüzyıllarda Avar ve diğer Türk kavimleri Slavların önderleri ve eğiticileri, Savaşlarda ise müttefikleri olmuşlardır.(1)

Farsça ve Fransızcadakinin tam tersi olarak (2) Türkçe’de Avar kavminin adının anlamı “dik kafalı” demektir.(3) Avarların, Slavlara yaptığı etkiyi anlayabilmek için en eski Rus yıllıklarına atıfta bulunmamız yeterlidir:

“Avarlar Slavları sefalete terk ettiler.
Slav kadınlarını kendilerine ait olarak gördüler.”(4)

Eski çağlardan kalma anıtları ve kalıntıları ilmî açıdan inceleyen arkeologlar Macaristan, Bulgaristan ve Yugoslavya’nın bazı yerleşim yerlerinde Avar Türklerinin izine rastlamışlardır. Örneğin, Sırbistan’nın ÇELAREVO bölgesindeki yapılan arkeolojik kazılarda Avar mezarlıkları keşfedilmiştir. Günümüzde Adriyatik sahilindeki Bar Tivar adlı Karadağ Şehrinde ise Avarlar ve Karaşöz Yörüklerinin kaynaşmasından meydana gelmiş Türkçe konuşan bir nüfus mevcuttur. (5)

Günümüzün Yugoslavya Federasyonu içinde Karabağ Cumhuriyeti’nin Adriyatik sahilinde yer alan Bar (Tivar-Antibari)’nin eski adı Civitas Avaronım (Avarların şehri) idi. Bu gerçeği arşiv belgelerine dayanarak Macar bilim adamı Prof. Laszlo Rasonyi gösterirken, ondan tamamen bağımsız olarak, yâni L. Râsonyi’nin eserinden hiç haberi olmadan, Yugoslavya yazarlarından Altay Suroy, günümüzün Bar Türkleri arasında yaptığı bir araştırmanın sonucunu Piriştine’de çıkan “Tan” dergisinde yayınlayarak Prof. Rasonyi’nin tezini desteklemektedir. Altay Suroy, Aralık1971-Ocak 1972’de şöyle yazıyordu:

“Adriatik Denizi’nin en kuzeyinde yaşayan Bar Türkleri dillerini (Türkçeyi) ve âdetlerini koruyabilmişler ve tarihlerini bilmektedirler. Karaşözoğlu adını taşıyan dedelerinin dedesi Bar’ı fethederek, Roma’ya gitmek istemiş ama gemileri batmış.”

Muzaffer Tufan

1. Laszlo Rasonyi, Tuna Köprüleri, Türk Kültürü Enstitüsü-Ankara, 1984, Bkz: Marquart,Osteurepsische und Ostasiatiache Streifzüge, Leipzig, 1903, s.127; Bkz: Muzaffer Tufan, “Türkler, Ruslar ve Bulgarlar, Hacettepe Üniversitesi Dergisi, Edebiyat Fakültesi, Ankara, cilt S, Sayı 2/1988, e. 193.
2. Farsça ‘da Avar sözünün anlamı İşsiz, Fransızca ‘da ise Cimri demektir.
3. L. Rasonyi, a.g.e., s. 7-12.
4. L. Rasonyi, a.g.e., s. 7-12.
5. L. Rasonyi, a.g.e., s. 11 ve Yugoslavya’da Türkçe yayınlanan Tan, Dergisinde Altay Suroy’un “Bar Türkleri” makalesine Bak: Tan, Piriştine, Aralık 1971-Ocak 1972.

Tamamı: https://www.academia.edu/34754750/Balkanlarda_Osmanlı_Öncesi_Türk_İzleri_Prof.Dr._Muzaffer_Tufan

YN: Atalarımızın gelecek nesilleri için ne bedeller ödediklerini, neler yaptıklarını okuyup öğrenelim, tarihten yok olup gitmelerine izin vermeyelim.

Mehmet R. Aşar