40 Asırlık Türk Toprağı Hatay

Fransa, Hatay meselesinin halli noktasında; Hatay’ı Türkiye’ye vermek anlamına gelecek uygulamaların Suriye’nin tepkisini çekeceğinden ve dolayısıyla Suriye ile Lübnan’ın da elinden gideceğini düşündüğünden oldukça yavaş hareket ediyordu.
Fransa’nın söz konusu tavrı nedeniyle Atatürk yurt gezisine çıkmaya karar vermiştir. 10 Mayıs 1938’de Mersin’e hareket eden Atatürk, 19 Mayıs kutlamalarını izledikten sonra 20 Mayıs’ta Mersin’de halk tarafından coşkuyla karşılanmıştır. Atatürk, burada Hatay davasıyla ilgili çalışmalar hakkında bilgi almış ve üç gün Mersin’de kaldıktan sonra, 24 Mayıs günü Adana’ya geçmiş ve askeri birliklerin resmigeçidini izlemiş, böylelikle Fransa’ya gözdağı vermek istemiştir. Bu arada törende fazla ayakta kaldığından rahatsızlığı artmış ve Ankara’ya dönmek zorunda kalmıştır.
(Tekin 1993: 190-192)[2].17

O’nun yapmış olduğu bu gezi ve denetlemeler etkisini göstermiş; Fransa, Hatay sorununun çözümü üzerindeki tutumunu değiştirmiş ve bu durum iki ülke arasındaki soğuk havanın yumuşamasına neden olmuştur.
(Ünal 1978: 576).

Fransa, Hatay’daki temsilcisi Garreau’yu azletmiş, yerine seçimler süresince Binbaşı Collet’i temsilci olarak görevlendirmiştir.
Atatürk çok hastaydı, tükenmişti ancak 5 Temmuz’da Hatay kurtulmuştu kurtulmasına ama Ata’nın Ankara’ya dönüşü sırasında ateşler içinde kalan vücudunu serinletebilme adına, kaldığı vagon buzlarla kaplanmış olsa da duyduğu acılarına çare olamamıştı.
42 kiloya kadar düşmüş ve eski sağlığından eser kalmamıştı. Bu kötü halini kimseler görsün istemiyordu. Özellikle de Hatay meselesi sonuçlanmadan yurt dışından asla duyulmamalıydı. Bu nedenle çok sevdiği ama bir türlü hayal ettiği seyahatleri yapamadığı “Savarona” yatında kalmaya karar verdi. İstediği olmuştu. Herkes onu yatta biraz tatil yapıyor sanıyordu, ama o güvertede talimatlarını hazırlarken çevresinde kırktan fazla leğen vardı. Leğenlerin içi su ve buz kalıplarıyla doluydu. Yanıyordu, hastaydı. İçişleri Bakanı Şükrü Kaya gelip leğenlere bakınca şöyle dedi:

– Çocuk, işte benim içimdeki organlar da aynı bu leğendeki buzlar gibi suyun içinde yüzüyor.

ATA, BU YOLCULUK SONRASINDA GİRDİĞİ KOMADAN BİR DAHA KALKAMAMIŞTIR.
TÜM TÜRKİYE ATA’NIN HAKKINI BELKİ BİR GÜN ÖDEYEBİLİR, OYSA HATAYLILAR ASLA!..
ÇÜNKÜ BENİM ŞAHSİ MESELEM DEDİĞİ HATAY, HAYATINA MAL OLMUŞTUR!…
HATAYLILAR BU GERÇEĞİ BİLDİKLERİNDEN, ATASINA VE ONUN KURDUĞU CUMHURİYETİNE SIMSIKI BAĞLIDIRLAR.

Mehmet R Aşar, Antalya