Bilim,  Deneme,  Ebeveyn,  Psikoloji,  Toplum

Renkli Bir Teknik: PSİKODRAMA

Günümüzde bireylerin psikolojik sağlığını korumayı ve arttırmayı, inançlarını, düşüncelerini, duygularını düzenlemeyi amaçlayan, ilişkilerini ve sosyal becerilerini geliştirmeyi  hedefleyen pek çok psikoterapi yaklaşımı mevcuttur. Psikodrama da bu amaçlar için günümüzde yaygın olarak kullanılan yaklaşımlardandır. 

Psikodrama, Jakop Levy Moreno tarafından geliştirilen bir grup psikoterapisi tekniğidir. Teoloji ve felsefeye ilgi duyan Moreno mülteci kamplarında hekimlik yapmıştır. Bu hizmet süresince  insanları gözlemlemiş ve bu gözlemleri daha sonraki çalışmalarına ilham kaynağı olmuştur. Moreno psikodrama tekniğinin ilk filizlerini 1920’lerde yeşertmiş 1940’lı yıllara geldiğinde ise bu tekniği iyice geliştirmiştir.

Psikodramanın kelime anlamı; bireylerin içsel yaşantılarının  eyleme (fiile, aksiyona) dönüşmesidir. Bu durum kişilerin inançlarını, duygularını, düşüncelerini somutlaştırmaya imkan vermektedir. Teknik olarak ise psikodrama, spontan tiyatrodan faydalanarak gerçekleştirilen bir psikolojik tedavi yaklaşımıdır. Spontanlık, yaratıcılık ve rol psikodramanın kuramsal temellerini oluşturur. Bu teknikte grup üyeleri bir terapistin rehberliğinde ruhsal sorunlarını canlandırarak etkileşimde bulunurlar. Burada önceden planlanmamış duygu ve düşüncelerin spontan olarak oyunlaştırılması esastır. Bu tekniğin amacı kişide katarsisi sağlamak, kişiye içgörü kazandırmak ve kişiyi daha sağlıklı davranışlara yönlendirmektir.

Psikodrama hem bireysel hem de grup terapilerinde kullanılmaktadır ve  yetişkinlere uygulanacağı gibi çocuklara da uygulanabilmektedir. Psikodramada kullanılan temel teknikler eşleme, aynalama ve rol değiştirmedir. Bunun yanında  psikodramada yardımcı teknikler olarak adlandırılabilecek tekniklerde vardır. Bunlar; Akıl hocası, ısınma yürüyüşü, monolog, yandan konuşma, somutlaştırma, tanıtıcı eşlemede soru, el işaretleri, vücutta gezen duygular, söylenmeyenler, sonlandırma sandalyesi, koro, rolden çıkartma, aksiyonu kesme, yavaş çekim, dokunmadır.  

Psikodramanın araçlarına bakıldığında karşımıza sahne, psikodramatist (yönetici), protagonist, yardımcı egolar ve grup kavramları  karşımıza çıkar. Burada Protagonist, başoyuncudur ve uygulamanın merkezinde yer alır. Protoganist uygulama boyunca iç görü kazanabilir, kendini ifade etme , duygularını yansıtma ve duygusal boşalım imkanı bulabilir. Protagonist ve yardımcı egoların eylemlerini gerçekleştireceği yer sahnedir. Bu süreçleri idare eden ve gerektiğinde müdahalede bulunan kişi ise psikodramatist yani yöneticidir. Yönetici psikodrama eğitimini tamamlamış biri olmak zorundadır. 

Psikodramanın yapı taşları spontanlık, rol ve yaratıcılıktır. Moreno’ya göre geçmiş ve gelecek mutlaka vardır ama kişi -an-da yaşamalıdır. Kişiler anı yaşarken spontanlıklarını kullanarak yaratıcı olabilirler. İnsanların yaratıcılıklarını kullanması onların problemlere ve olaylara en iyi ve etkili tepki vermelerine de imkan sağlar; bu ise insanların yarına kalma ihtimalini arttıran bir durumdur. Yaratıcılığın insan hayatı için ne denli önemli olduğunu vurgulayan Moreno yine  ‘İnsanlar yaratıcılıklarını kullanmalı ama bu yaratıcılığın sınırsız olmadığının da bilincinde olmalıdır.’ şeklinde bir dünya görüşüne sahip olmuştur. 

Psikodrama tek başına kullanıldığı gibi farklı tekniklerle birlikte de kullanılabilmektedir. Farklı psikoterapi teknikleriyle kullanıldığında daha etkili sonuçlar veren bir teknik olduğu da birçok araştırmayla desteklenmektedir. 

KAYNAKÇA:

1- Göveç, N. T., & Başgül, Ş. S. (2017). Psikodrama ve bilişsel davranışçı terapi yöntemi ile grup çalışmasının sınav kaygısı üzerindeki etkileri.

2- Karataş, Z., & Gökçakan, Z. (2009). Psikodrama Teknikleri Kullanılarak Yapılan Grup Uygulamalarının Ergenlerde Saldırganlığı Azaltmadaki Etkisinin İncelenmesi. Türk Psikiyatri Dergisi20(4).

Müzeyyen Kumandaveren

https://xn--gndemarivi-9db80j.com/gelecegintrendleri-psikoloji-hayata-kuskunluk-bozuklugu-uzun-surebilir/?amp=1

https://xn--gndemarivi-9db80j.com/dogum-oncesi-ekiler-ve-cocuk-psikolojisi/?amp=1

https://xn--gndemarivi-9db80j.com/zihnimin-beka-sorunu/?amp=1

Siz de fikrinizi söyleyin!