Din,  Felsefe,  Mitoloji,  Tartışma,  Toplum

Dogmatizm

Dogmatizm, belli birtakım dogmaların doğru, geçerli ve gerçek olduğuna inanmayı, onlara bağlanmayı ve ona göre tavır geliştirip, davranmayı ifade edenlerdir.

Dogmatizm kısa ve öz olarak ifade edersek, sorgulanmamış herhangi bir düşünceyi inanç yoluyla kabul etmektir.

Dogmatizm kavramın da “yanlışlama” kavramı geçersizdir. Var edilen her bilgiyi mutlak doğru olarak görmektir.

Dogmatizmde “her şey yanlış doğrularla  doludur”  bu açıdan yanlış olsa bile doğru kabul edilir.

Dogmatik bilgiler de “nedensellik” aranmaz, zaten nedensellik olsa dogmatik olmaz.

Şimdi dogmatizmi sorgulayalım.

  • Dogmatikler ilk olarak ortaya atıldığın da bu bilgileri “kesin doğrudur” yapan nedir?
  • Mitolojik olaylar veya “mitler”in sorgulanamaz kılan özelliği nedir?
  • Dogma bilgiler “bilgi” olabilir mi?
  • Bir dogma bilgi olabiliyorsa, bilginin kaynağı nedir ?

Bu sorulara ayrı ayrı bakıp inceleyelim.

Dogmatikler ilk olarak ortaya atıldığın da bu bilgileri “kesin doğrudur” yapan nedir?

Burada dogmalara itibar edenler haklı olarak şöyle derler.

Dogmatik bilgiler doğru olmayacağı nerden biliyorsun?

Bir bilgi doğru olursa ya da bilginin kaynağı belli ise ve doğrulanabiliyorsa bu bilgi zaten “dogmatik” olmaz. Dogmatizm için doğru-yanlış kavramı yok “kesin doğrudur” anlayışı vardır.

Peki, gerçekten kesin doğru dediğiniz bilginin kesinliğini kesinleştiren kesin doğrunun kriteri nedir?

Umarım dogmatikler, bu soru üzerinde düşünür mantıklı bir cevap bulurlar.

Dogmatik bilgilerin, kesin doğruluğu yoktur ve kesin doğrudur denen doğrular “kesin doğrulamadıkları sürece yanlıştır” diyoruz. Bir bilginin doğruluğu “doğruluk ölçütüne ve onu doğrulayan kriterler“ belirler.

Dogma tabanlı olan hiçbir bilginin kesinliği yoktur. Dogmaların neden yanlış olduğunu anlamak için “sorgulamadan inanç tabanlı “doğrular olduğu için bilginin kesinliği yoktur.

  • İnançlar, bir bilgiyi nasıl doğrular?
  • Doğrulanan bir bilgi, nasıl inanç olur?

Şimdilik bu iki soruyu aklınızda tutup gerçekten cevap bulmaya çalışın.

Not: size yardımcı olmak için “inanç ve bilgi “ kavramlarını iyi araştırın.

Mitolojik olaylar veya “mitler”in sorgulanamaz kılan özelliği nedir?

Mitolojik olayları sorgulanamaz kılan neden, “nedeni olmayan ve sorgulamadan“ yapılmış hayal ürünlerinden oluşan olaylar, kişiler ve efsanelerdir. Bu konu, daha çok edebiyat ve tarih eksenli olduğu için merak etmek isteyenler destanlar da bu mitleri rahatlıkla bulabilir. Kısacası mitleri sorgulanamaz kılan özellik “hiç sorgulamadan“ yazılmış olmasıdır.

Dogmalar  “bilgi” olabilir mi?

Bilgi köken olarak “bilme” den yani bilinebilir den elde edilen anlamındadır. Dogmalar bilinmez sadece “biline bilirliğine inanılan”dır.

  • Biline bilirliğine inanılan şey bilinebilir mi?
  • İnanılan şeyin biline bilirliği nasıl bilinir ?
  • Bilmenin inanması olur mu veya inanmanın bilimi ?
  • Dogmalar kaynağını nerden alıyor kaynaksız doğma nasıl olabiliyor ?
  • Dogma bilinebilir mi evet ise nasıl ?

Bir dogmanın bilgi olmasını sağlayan bir ölçütün ortaya çıkması aynı zamanda dogmayı ortadan kaldırmasına neden olacaktır. Her dogmanın doğruluğu dogmanın yıkılışı doğal olarak dogmanın yanlışlanmasına neden olur. Onun için dogmanın yıkılmaması için sorgulanmaması gerekir.

Bir dogma bilgi olabiliyorsa “bilginin kaynağı” nedir?

Bu soruya verilen  cevap, diğer üç soruya bakmak olacaktır. Bir dogma bilgi olamaz, doğal olarak bilgi olmayan bir şeyin bilgi kaynağı aranmaz.

Siz de fikrinizi söyleyin!