Bilim,  Din,  Tartışma

Bazı Doğaüstü Deneyler (5)

Tüm bunların neticesinde, bazı fiziklerin kesin, bazıları ise kesin değildir ve ikincisi hakkında aynı eski ampirik, yanılabilir, endüktif şekilde öğrenmeye devam edeceğiz. Neden her yerde QM’nin kesinliğini talep etmiyorsunuz? Gerekirse, bunu yapmama argümanı basittir: Tanrı’nın Öncesi, QM’yi içeren birçok haklı ancak yanılabilir inancımız var. O zaman Tanrı bize bunun bir kısmının yanılabilir bir inanç olsa da haklı olmadığını, aslında kesin bir bilgi olduğunu söyler. Harika haber. Kalan gerekçeli inançların kesin olmadığı gerekçesiyle mi bırakıyoruz? Hayır, çünkü haklı ancak yanılabilir inançları statüleri Tanrı’nın bir kısmını onaylamadan önceki haliyle değişmeden kalmıştır. Bu bakımdan, hiçbir şey değişmedi. Tanrı’nın bir kısmını garanti ettiği gerçeği, bizi diğerleriyle ilgili şüphecilere çevirmemelidir.

 

Tabii ki, hala iyi bir bilimsel yöntemin ne olduğu tam olarak tartışılabilir, ancak bu burada bizi rahatsız etmeyecek bir ayrıntı. QM’nin çoğu, herhangi birinin ışığıyla yanılmaya devam eder ve ampirik ve endüktif olarak araştırılmalıdır. QM’nin ilk prensipleri ve tümdengelim sonuçları hakkında belirli bir bilgiye sahibiz. QM’nin geri kalanı, Tanrı’nın müdahalesi öncesinde olduğu gibi endüktif ve ampirik bir duruma sahiptir. Bunun, başka yerlerdeki bilgi iddialarımız için sonuçları var mı? Evet.

 

Şimdi ortak tutumun bunun kesin bir bilgi olduğu (ve bize anlatması için Tanrı’ya ihtiyacımız yok) olan matematiğe bakalım. Temel bir kısma sadık kalacağım, çoğumuz için muhtemelen her şeyden daha kesin olan temel aritmetik (sayı teorisi). (İsterseniz, Tanrı’nın bize aritmetiğin temel ilkelerinin kesinlikle doğru olduğunu söylediğini varsayabilirsiniz.).

 

Matematikle ilgili genel tutuma uygun ortak bir ideoloji vardır. Doğal sayıları karakterize eden bir dizi kural olan Peano aksiyomlarını (PA) varsayalım. PA, sıfır sayısının olduğunu ve her sayının halefi olduğunu söylüyor. Böylece, bir sıfırın halefidir; iki, birinin halefidir, vb. Toplama ve çarpma ve matematiksel indüksiyon prensibi için aksiyomlar vardır. Bu aksiyomlar tipik olarak kesinlikle doğru olarak kabul edilir. Tabii ki, onlardan şüphe ettiğini iddia eden insanlar var, ancak çelişki yasasından şüphe ettiğini iddia eden insanlar da var. Her durumda, PA doğal bilimlerdeki her şeyden daha güvenli bir bahis olarak kabul edilir (en azından QM’yi onaylayandan önce).

 

Ortak ideolojiye göre, eğer sadece bir kanıt varsa ve bir kanıt temel aksiyomlardan türetilmişse, bir teorem öne sürülebilir. (Uygulamada, yukarıda bahsettiğim gibi, bir türetme taslağı yeterli olacaktır, ancak prensipte tam detayların sağlanabileceği anlaşılmalıdır.) Bu ideolojiye göre, başka hiçbir şeye inanılmamalıdır – bir kanıt izin verilen tek kanıttır.

 

Tüm bunlar, ilk önce Öklid Elemanları’nda kanıtlanmış olan ünlü bir teorem tarafından kolayca gösterilebilir . Teorem PA’dan takip eder. Asal sayılar çarpanlara ayrılmayan sayılardır, başka bir deyişle, geri kalanı olmadan bir ve onlar haricinde hiçbir sayıya bölünemezler. Asal sayılar şunlardır: 2, 3, 5, 7, 11, 13,… Gerisi asalların ürünü olan kompozit sayılardır . Örneğin, 4 = 2 × 2, 6 = 2 × 3, 8 = 2 × 2 × 2, 9 = 3 × 3, 10 = 2 × 5, 12 = 2 × 2 × 3,…, 2093 = 7 × 13 × 23 vb. Kaç tane asal var?

 

Siz de fikrinizi söyleyin!