Deneme,  Güncel - Aktüalite,  Siyaset,  Tarih,  Toplum

Atatürk’ümüzü Dünya Nasıl Andı?

Fransız romancısı Claude Farrere ülkemize geldiğinde (1921) Atatürk için “Karşımdaki bu büyük adamda, keşfettiğim bu büyük meçhulde maharet ve karakter o kadar iyi işlenmişti ki, sözlerinde hiçbir şüphe aranamazdı. Atatürk yüce bir dağa benzer. Eteğinde yaşayanlar bu yüceliği fark edemezler. Bu dağın azametini kavrayabilmek için O’na uzaklardan bakmak gerekir”  demiştir. Ölümünün üzerinden 82 yıl geçmiş, biz onun mirasına sahip çıkmaya çalışanlar onu asla unutmadık ve onun gösterdiği yoldan hiç sapmadık. Bu gün Claude Farrere ‘nin söylediği gibi ona uzaktan bakanların gördüklerini derlemek isterim dostlar, bakalım dönemin liderleri ne demiş, gazeteler ne yazmış, kurumlar kuruluşlar neler söylemiş.

UNESCO’nun Atatürk tanımı

Atatürk, uluslar arası anlayış, iş birliği, barış yolunda çaba göstermiş üstün kişi, olağanüstü devrimler gerçekleştirmiş bir devrimci, sömürgecilik ve yayılmacılığa karşı savaşan ilk önder, insan haklarına saygılı, dünya barışının öncüsü, yaşamı boyunca insanlar arasında renk, dil, din, ırk ayrımı gözetmeyen, eşi olmayan devlet adamı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusudur.

John F. KENNEDY (ABD başkanı)

Atatürk bu yüzyılın büyük insanlarından birinin tarihi başarılarını, Türk halkına ilham veren liderliğini, modern dünyanın ileri görüşlü anlayışını ve bir askeri lider olarak kudret ve yüksek cesaretini hatırlatmaktadır… Çöküntü halinde bulunan bir imparatorluktan özgür Türkiye’nin doğması yeni Türkiye’nin özgürlük ve bağımsızlığını şerefli bir şekilde ilan ve o zamandan beri koruması, Atatürk’ün Türk halkının işidir. Şüphesiz ki, Türkiye’de giriştiği derin ve geniş inkılâplar kadar bir kitlenin kendisine olan güvenini daha başarı ile gösteren bir örnek yoktur.

Franklin ROOSEVELT (ABD başkanı)

Benim üzüntüm, bu adamla tanışmak hususundaki şiddetli arzumun gerçekleşmesine artık imkân kalmamış olmasıdır.

Chicago Tribune Gazetesi, ABD

Dünya sahnesinden tarihin en dikkat çekici adamlarından biri geçti.

Aristide Briand, Fransız Başbakanı, 1921

Yeni Türk Devleti ile Ankara Andlaşması’nın imzalanması nedeniyle;

“Bizi arkadan vurdu, dağ başındaki haydutlarla, Mustafa Kemallerle anlaştı” diyenlere Fransız Başbakanının Mecliste verdiği cevap:

 “Dağ başındaki haydutlar diye isimlendirdiğiniz kahraman Mustafa Kemal ve O’nun tüm askerleri burada olsalardı, teker teker hepsinin heykellerini dikerdik. Böylesine kahraman bir andlaşma imzalamaktan gurur duyuyorum.”

Vladimir İliç Lenin, Rus İhtilali Lideri, 1921

Mustafa Kemal sosyalist değildi. Fakat görülüyor ki iyi bir teşkilatçı, yüksek anlayışlı, ilerici, iyi düşünceli ve akıllı bir önderdir. O, soygunculara karşı bir kurtuluş savaşı yapıyor. Emperyalistlerin gururunu kıracağına ve Sultanı da yaranıyla birlikte alt edeceğine inanıyorum.

Roozwelt (Franklen D.) 1928, ABD Başkanı

Sovyet Rusya Hariciye Nazırı Litvinof ile görüşürken kendisine onun fikrince bütün Avrupa’nın en kıymetli ve en ziyade dikkate değer devlet adamının kim olduğunu sordum. Bana Avrupa’nın en kıymetli devlet adamının Türkiye Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal olduğunu söyledi.

New York Times

Savaş sonrası döneminin en yetenekli liderlerinden biri.

Sir Charles Townshend, İngiliz Generali, 1922

Ben şimdiye kadar on beş hükümdar ve cumhurbaşkanı ile özel ve resmi konuşmalar yaptım. Bu geceki kadar ezildiğimi hatırlamıyorum. Mustafa Kemal’de büyük bir ruh kudretinin esrarı var.

Eleftherios Venizelos, Yunanistan Başbakanı, 1933

Bir ulusun hayatında bu kadar az sürede bu denli kökten değişiklik pek seyrek gerçekleşir… Bu olağanüstü işleri yapanlar, hiç kuşkusuz kelimenin tam anlamıyla büyük adam niteliğine hak kazanmışlardır. Ve bundan dolayı Türkiye övünebilir.

Winston Churchill, İngiltere Başbakanı, 1938

Savaşta Türkiye’yi kurtaran, savaştan sonra da Türk Ulusu’nu yeniden dirilten Atatürk’ün ölümü, yalnız yurdu için değil, Avrupa için de en büyük kayıptır. Her sınıf halkın O’nun ardından döktükleri içten gözyaşları bu büyük kahramana ve modern Türkiye’nin Ata’sına layık bir tezahürden başka bir şey değildir.

Prof.Walter L.WRIHT Jr., Alman prof.

O, kişisel kazanç ve ün peşinde koşan basit bir diktatör değil, gelecek kuşaklar için sağlam temeller atmaya uğraşan bir kahramandı.

Spectator, 1938

Avrupa, savaştan sonra belirmiş az sayıdaki yapıcı devlet adamlarından birini kaybetti.

Emanullah HAN, Afgan Kralı

O büyük insan yalnız Türkiye için değil, bütün doğu milletleri için de en büyük önderdi.

Neue Freie Presse, Viyana

Büyük düşüncelerin adamı, bir devlet mimarıydı.

Libre Belgique gazetesi, Belçika

Milletine bu kadar az zamanda bu ölçüde hizmet edebilen tek devlet adamı Atatürk’tür.

Ma Shao-Cheng(Yazar), Çin

Mustafa Kemal yeni Türkiye’nin kalbidir. Eski, yıpranmış bir toplumdan yepyeni, güçlü bir millet yaratmış, eşsiz kişiliğiyle kendini herkese saydırmış, enerjisiyle herkesi kendine inandırmıştır.

Gladys Baker(Gazeteci), ABD

İnsanı teslim alıcı fevkalade önderlik kuvveti vardır. O, tetiktir, hazır cevaptır, dikkati çekecek kadar zekidir.

Alman Volkischer Beobachter Gazetesi

Atatürk Türkiye’yi tek düşmanı kalmaksızın bırakmıştır. Bu zamanımızın hiçbir devlet şefinin başaramadığıdır.

Profesör Herbert MELZIG(Tarihci)

Istırap çeken dünyada barış ve esenliği yeniden kurmak ve insanlığın yalnız maddi değil, manevi gelişmesini sağlamak isteyenler Atatürk’ün iman verici ve yön göstericiliğinden örnek ve kuvvet alsınlar.

Illustrierte Dergisi, Almanya

Kendisinin tarihi büyüklüğü, eseri olan yeni Türkiye’ye bakılarak bu günden ölçülebilir. Çelik gibi azim ve gayreti, uzağı gören akıl ve hikmetle birleşmiş olan bu gerçek halk önderi ve devlet adamı; Anadolu dağlarının en uzak ve ıssız köşesindeki köylere bile başka bir ruh aşılamıştır.

Profesör Herbert MELZIG (Tarihçi)

O, kendi milleti ve beşeriyet alemi için beslediği muhabbetle, bir dahinin neler yarattığına dair, cihana fevkalade heyecanlı bir sahne seyrettirmektedir.

Maurice BAUMANT(Profesör), Fransa

Eski Osmanlı imparatorluğu bir hayal gibi ortadan silinirken, milli bir Türk Devleti’nin kuruluşu, bu çağın en şaşırtıcı başarılarından birisidir. Mustafa Kemal, yüce bir eser ortaya koymuştur. Atatürk’ün parlak başarısı bütün sömürgeler için bir örnek olmuştur.

Pierre Dominique(Gazeteci), Fransa

Bu günün Türkleri, yüzyıllar önce Avrupa’yı titreten canlı millet durumuna erişmiştir. Ve bu aksam O büyük liderin naşının başında bekleyen Türkiye, güçlü ve dipdiri Türkiye’dir.

Fransa, Paris Basını

Asırları aşan adam !..

Albert LEBRUN, Fransa Cumhurbaşkanı

Akıllı ve barışçı yöntemlerle gerçekleştirdiği eseri halkların tarihinde izlerini bırakacaktır.

George BENNES, Vu Gazetesi-1938

Kemal Atatürk’ün karakterinin bir cephesini göstermek itibariyle bir noktayı hatırlatmak isterim. Bize savaşlarından birini anlatıyordu. Birdenbire durdu: Görüyorsunuz ya, dedi: birçok zaferler kazandım. Fakat bunların en büyüğünden sonra bile her akşam, savaş alanlarında ölen bütün askerleri düşünerek içimde derin bir keder duyuyorum. Cesaret ve zekasından başka yüreği bu kadar yüce olan böyle bir Şef’in, yurdu için mucizeler yaratmış olmasına şaşılabilir mi?…

Raymond CARTIER, Le Nouvelliste Gazetesi

Devrin yüksek şahsiyetleri kitaplarda, konferanslarda Türkiye’nin asla değişmeyeceğini ve değişmeden öleceğini ilan etmişlerdi. Halbuki ölmeden değişti. Hem de kökünden ve baştan aşağı değişti. İnançlar, gelenekler, yöntemler yıkıldı. Son döküntülerini de yabancı zırhlıları ve kapitülasyonlar gibi memleketten sürüp attılar. Türkiye, ruhunu değiştirmişti. Tamamen ve tasavvur edilmesi mümkün olduğu kadar…

Observer, İngiltere

Çağımızda hiçbir isim Atatürk’ün adı kadar büyük saygı yaratmamıştır.

Sundey Times, İngiltere

İngiltere önce, cesur ve asıl bir düşman, sonra da sadık bir dost olarak tanıdığı büyük adamı selamlamaktadır.

Times Gazetesi, İngiltere

O, Türkiye’nin önceki kuşaklarından hiçbirine nasip olmayan özgürlük ve güven dolu bir hayat sağladı. Başarıları, Türkiye’nin Avrupa devleti olmasını sağladı, yakın doğunun tarihini değiştirdi.

Alan Moorehead(Yazar),İngiltere

O genç ve dahi Türk Şefi’nin o esnada Çanakkale’de bulunması, müttefikler bakımından talihin en acı darbelerinden biridir.

Herbert Sideabotham(yazar), İngiltere

Atatürk, eskimiş bilimlerle boş yere kafasını yormamış olduğundan daha taze ve cesur düşünen bir önderdir. Kendisi için, bugünkü Avrupa’nın en güçlü Devlet Adamıdır diyebileceğimiz Atatürk, hiç şüphesiz devlet adamlarının en cesur ve orijinalidir.

National Tidence Gazetesi, Danimarka

Atatürk, şahsiyet ve yeteneğin dev gibi bir simgesi idi. O, yirminci yüzyılın en görkemli olayını yaratan adamdı.

Sucheta KRIPALANI, Hint Parlamento Heyeti Başkanı

Atatürk, yalnız Türk Milleti’nin değil, özgürlüğü uğruna savaşan bütün milletlerin önderiydi. O’nun direktifleri altında siz bağımsızlığınıza kavuştunuz. Biz de o yoldan yürüyerek özgürlüğümüze kavuştuk.

Palestine Post, İsrail

Dünya, çağımızın en dikkat çekici adamlarından birini kaybetti.

Ben Gurion, İsrail Başbakanı (1963)

Mustafa Kemal Atatürk, kuşkusuz 20. yüzyılda dünya savaşından önce yetişen en büyük devlet adamlarından biri, hiçbir millete nasip olmayan cesur ve büyük bir inkılapçı olmuştur.

Nya Dagligt, İsveç

O, olmasaydı modern Türkiye olmazdı. O’nun sayesinde Türkler, O’nun olağanüstü eserini izleyebilecekler ve zaten dünyaca pek yüksek olan onurlarını daha fazla yükseltebileceklerdir

Profesör MORRF, İsviçre

Türkiye’yi yaratan, tarihimizin bu en büyük adamını başımı en derin hürmetle eğerek selamlarım.

C.C.SFORZA, İtalya

Hayatının sonuna kadar milletinin mutlak güveni ile kurduğu devletin başında muzaffer kumandanının kişiliği, eşi görülmemiş bir karakter örneğidir.

F.Perrone Di San Martino, İtalya

Üstün iradesi, tükenmez cesareti ve eşsiz seziş ile hasımlarını dize getirdi. Fazilet ve ciddiyeti, üç yılda memleketine yalnız askeri, aynı zamanda tam ve doyurucu bir siyasi zafer kazandırdı.

Japon Times, Japonya

Şaşırtıcı ve çekici bir kişi. Asker olarak büyük, fakat devlet adamı olarak daha büyük.

Egyptian Gazete, Mısır

Çağının, belki de tüm tarihin en olağanüstü kişilerinden biri.

Ikbal(Sair), Şair

Bizim aslımız rengi uçmuş bir kıvılcım iken, onun bakışı ile cihanı kaplayan ve aydınlatan bir güneş haline geldik.

Gazeta Polska, Polonya

O’nun yaratıcı ruhunun ve ateşli yurtseverliğinin harekete geçmemiş olduğu hiçbir alan yoktur…

Sovyet Başbakanı Kalinin, Rusya

Şöhreti bütün cihana yayılmış olan tecrübeli başkanın yönetimi herkesin sevgi ve saygısını çeken büyük Türk Milleti’nin milli bağımsızlığını devamlı bir başarı ile kuvvetlendirmiş ve yeni milli yapısını yaratmıştır.

Hindistan’ın efsane lideri Mahatma Gandhi,  Atatürk’ün ölümünden sonra bakın ne demiş “Mustafa Kemal İngilizleri yenene kadar Tanrı’yı da İngiliz’in yanında zannediyordum.”  Bu cümle, mücadele ettiğimiz devletlerin gücünü ve kazandığımız zaferin önemini özetliyor.

Değerli dostlar, Atatürk lideri olduğu milli mücadele, düştüğü yerden ayağa kaldırdığı ulus, inşa ettiği Cumhuriyet ile dünyanın pek çok milletine örnek oldu, umut verdi, öncülük etti. Sadece onu örnek alanlar, onun ışığından istifade edenler değil örneklerini yukarıda verdiğimiz, yıllarca onunla savaşanlar bile onun hakkını teslim etmekten geri durmadı, duramadı.

Çünkü, Mustafa Kemal Atatürk sadece çağının ve bölgesinin lideri olarak kalmadı. Kendinden sonra gelen dönemleri ve kendinden çok uzaktaki bölgeleri bile aydınlatmaya devam etti. Onun ışığı bu gün bile sadece ülkemizi değil bütün mazlum milletleri aydınlatmaya devam ediyor. Mücadelesi, içerideki dışarıdaki düşmanlar değildi sadece, cehalete karşı verdiği mücadelede, sanata, sanatçıya verdiği değer ile de bir insan olarak yüksek niteliklere sahip olduğunu görüyoruz.

Yaşadığı dönemde kendisine manen saldıranların torunları çaplarına bakmadan, bugün dahi Osmanlı hayalleri kurup, onun aziz hatırasına küstahça saldırmaktan geri durmuyorlar. Cumhuriyetimizin kazanımlarını anlayamamış, devrimleri sindirememiş bu güruh ile aynı gökyüzünü paylaşıyor olmak bile rahatsız edici. Atatürk ülkenin, Cumhuriyetin temellerini o kadar sağlam temeller üzerine kurmuş ki içeriden dışarıdan her türlü saldırı da dimdik ayakta kalmaya devam ediyor.

Dünya tarihine baktığınızda büyük devlet adamları, büyük askeri liderler görebilirsiniz, bu iki özelliği de bünyesinde bulundurabilen, ölümünün üzerinden 82 yıl geçmesine rağmen canlı kalabilen tek bir lider vardır onun adı, Mustafa Kemal ATATÜRK ve kurduğu ülkeye Türkiye Cumhuriyeti denir.

Aziz hatırası önünde saygı ile eğiliyor herkese aydınlık yarınlar diliyorum.

Murat AYDIN, 09/10/2020

Siz de fikrinizi söyleyin!